ตามประมวลกฏหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 78 ได้กำหนดว่า " พนักงานฝ่ายปกครองหรือตำรวจจะจับผู้ใดโยไม่มีหมายจับหรือคำสั่งศาลนั้นไม่ได้ เส้นแต่

1.เมื่อบุคคลนั้นได้กระทำความผิดซึ่งหน้าดังได้บัญญัติไว้ในมาตรา 80

2.เมื่อบุคคลโดยมีพฤติการณ์อันควรสงสัยว่าผู้นั้นน่าจะก่อเหตุร้ายให้เกิดภันตรายแก่บุคคลหรือทรัพย์สินของผู้อื่น โดยมีเครื่องมือ อาวุธ หรือวัตถุอย่างอื่นที่อาจใช้ในการกระทำควาามผิด

3.เมื่อมีเหตุที่จะออกหมายจับบุคคลนั้นตามาตรา 66(2) แต่มีความจำเป็นเร่งด่วนที่ไม่อาจให้ศาลออกหมายจับบุคคลนั้นได้

4.เป็นการจับผู้ต้องหาหรือจำเลยที่หนีหรือจะหลบหนีในระหว่างถูกปล่อย***คราวตารม มาตรา 117  "

      *** เมื่อได้อ่านมาตราดังกล่าวแล้ว เห็นว่าในปัจจุบัน ( ตั้งแต่ปี 2547 เป็นต้นมา ) ในการจับบุคคลใด ๆ ก็ตามตำรวจต้องมีหมายจับ  ซึ่งหมายจับนั้นจะต้องออกโดยศาลเท่านั้น   เว้นแต่เข้าข้อยกเว้นตาม มาตรา 78 (1) ถึง (4)   ตำรวจสามารถจับผู้กระทำผิดได้เลยโดยไม่ต้องมีหมายจับอีก

เช่นตำรวจเห็นผู้กระทำความผิดกำลังปีนรั้วบ้านเพื่อจะเข้าไปลักทรัพย์  , ตำรวจเห็นคนกำลังนั่งเล่นการพนัน , ตำรวจเห็นสินค้าละเมิดลิขสิทธิ์วางขายในแผงขายของ  ฯลฯ เหล่านี้ตำรวจจับได้เลยโดยไม่ต้องขอให้ศาบออกหมายจับอีก    แต่ถ้าตำรวจเห็นบุคคลซึ่งเคยเป็นผู้กระทำความผิดมาก่อนแต่ยังจับตัวไม่ได้และศาลก็ยังไม่มีการออกหมายจับ  เช่นนี้ตำรวจจะจับบุคคลดังกล่าวไม่ได้นะครับ

ผมจะยกตัวอย่างคดีที่ตำรวจจับได้โดยไม่ต้องมีหมายจับและไม่ต้องมีหมายค้น คือ

ฎ๊กาที่ 2848/2547 สิบตำรวจโท ส แอบซุ่มดูอยู่ห่างจากห้องเกิดเหตุประมาณ 8 เมตร   เห็นจำเลยส่งมอบเมทแอมเฟตามีน 10 เม็ด ให้แก่สาบลับ เมื่อเข้าตรวจค้นภายในห้องเกิดเหตุก็พบเมทแอมเฟตามีนอีก  8 เม็ด การกระทำความผิดของจำเลยกับการเข้าตรวจค้นและจับกุมของร้อยตำรวจเอก ม. กับสิบตำรวจโท ส และพวกเป็นการกระทำหน้าที่ต่อเนื่องกัน เมื่อพบเห็นจำเลยทั้งสองกำลังกระทำความผิดฐานจำหน่ายและมียาเสพติดให้โทษประเภท 1 ไว้ในครอบครองเพื่อจำหน่ายอันเป็นความผิดซึ่งหน้าตาม วิ.อาญา มาตรา 80 จึงมีอำนาจค้นและจับจำเลยโดยไม่ต้องมีหมายค้นและหมายจับตามมาตรา 78 (1) มาตรา 82 (2)