ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์  เมื่อชายหญิงจดทะเบียนสมรสแล้ว ก็จะก่อให้เกิดความสัมพันธ์ระหว่างสามีภรรยา 2 ลักษณะ คือ ความสัมพันธ์ส่วนตัว คือ อยู่กินกันแบบสามีภรรยา ต้องอุปการะเลี้ยงดูกัน  และ ความสัมพันธ์ทางด้านทรัพย์สิน ซึ่งแยกเป็น “สินสมรส” และ “สินส่วนตัว” …

          สินส่วนตัว คือ ทรัพย์สิน ข้าวของส่วนตัวต่างๆ ที่แต่ละฝ่ายมีอยู่ก่อนเดิม ก่อนแต่งงาน

          สินสมรส คือ ทุกสิ่งทุกอย่างที่ได้มาหลังแต่งงาน และสามีภรรยาเป็นเจ้าของร่วมกัน

          ตามกฎหมายได้แจกแจงไว้อย่างละเอียดว่า สินส่วนตัว มี 4  ประเภท  คือ

          1. ทรัพย์สินที่ฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งมีอยู่ก่อนสมรส เช่น บ้าน ที่ดิน เงินทอง  

          2. ทรัพย์สินที่ได้มาในระหว่างสมรสโดยการรับมรดก หรือได้มาโดยเสน่หา

          3. ทรัพย์สินที่เป็นเครื่องใช้สอยส่วนตัว เครื่องประดับ เครื่องแต่งกาย เครื่องมือประกอบอาชีพ

          4. ทรัพย์สินที่เป็นของหมั้น จะถือเป็นสินส่วนตัวของผู้หญิง

          นอกจากนี้ ถ้าทรัพย์สินดังกล่าวข้างต้น เปลี่ยนสภาพไป เช่น นำไปขายและได้เงินมา นำไปแลกหรือซื้อของอื่น ให้ถือว่าเงินหรือของที่ได้มานั้น เป็นสินส่วนตัวด้วย

สินสมรส แบ่งเป็น 3 ประเภท  

          1. ทรัพย์ที่คู่สมรสได้มาระหว่างสมรส เช่น เงินเดือน โบนัส  

          2. ทรัพย์สินที่ฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งได้มาโดยพินัยกรรม โดยระบุว่าให้เป็นสินสมรส

          3. ทรัพย์สินที่เป็นกำไรสุทธิ หรือดอกผลของสินส่วนตัว

          สิทธิการจัดการทรัพย์สิน กฎหมายถือให้ผู้เป็นเจ้าของมีอำนาจจัดการทรัพย์สินส่วนตัวได้โดยลำพัง สำหรับสินสมรส ถือเป็นทรัพย์สินร่วมกันคนละครึ่ง จึงให้สองฝ่ายจัดการร่วมกัน

ดังนั้น ในกรณีของพี่สาวคุณที่ได้มีการซื้อบ้านมาเมื่อครั้งจดทะเบียนสมรสในครั้งแรก ย่อมกลายเป็นสินสมรสระหว่างพี่สาวกับแฟนคนแรก และเมื่อการสมรสสิ้นสุดลงโดยการหย่ากับแฟนคนแรก  ก็ต้องมีการจัดการสินสมรสกัน  เมื่อไม่มีรายละเอียดใดๆ  ก็ขอตีความว่า บ้านที่ซื้อมานั้นระหว่างพี่สาวของคุณกับแฟนคนแรกได้มีการจัดการในเรื่องของสินสมรสกันแล้ว ค่ะ ซึ่งหากไม่มีการจัดการ พี่สาวคุณคงไม่ได้บ้านหลังนี้มาอยู่ในปัจจุบัน 

        ประเด็นที่ว่าบ้านเป็นสินส่วนตัวนั้นต้องเป็นทรัพย์ที่มีมาก่อนทำการสมรสกันแฟนคนปัจจุบัน และข้อเท็จจริงปรากฎว่า ขณะที่จดทะเบียนกับแฟนคนปัจจุบันนั้นก็ยังมีการผ่อนส่งบ้านอยู่ บ้านจึงยังมิใช่กรรมสิทธิ์ของพี่สาวคุณ  จึงยังไม่ถือว่าได้มาก่อนสมรส  

        เงินที่ผ่อนในระหว่างสมรส หากพิสูจน์ไม่ได้ว่าเป็นเงินส่วนตัวของพี่สาวคุณโดยแล้วย่อมเป็นกรณีที่ถือได้ว่า เป็นเงินของทั้งสองคนคือพี่สาวและแฟนคนปัจจุบัน  จึงนับว่าเป็นป็นสมรสของพี่สาวคุณกับแฟนคนปัจจุบันด้วยค่ะ  ซึ่งยังคนมีส่วนระหว่างทั้งสินส่วนตัวแลสินสมรสปนกันอยู่

       ปพพ. มาตรา ๑๔๗๔  วรรคท้าย  บัญญติว่า ถ้าสงสัยว่าทรัพย์สินอย่างหนึ่งเป็นสินสมรสหรือไม่ให้สันนิษฐานไว้ก่อนว่าเป็นสินสมรส

         หากต่อมาพี่สาวของคุณเสียชีวิตลง ก็ถือว่าการสมรสนั้นได้สิ้นสุดลง  บางส่วนที่ได้ร่วมกันส่งบ้านนั้น ก็ต้องนำมาแบ่งกันระหว่างคู่สมรส  และในส่วนของพี่สาวคุณนั้น ก็กลายเป็นมรดก 

          ปพพ. มาตรา ๑๕๙๙ เมื่อบุคคลใดตาย มรกดของบุคคลนั้นตกทอดแก่ทายาท

          นอกจากนั้นกฎหมายยังบัญญัติไว้ว่า  คู่สมรสที่ยังมีชีวิตอยู่นั้นก็เป็นทายาทโดยธรรม และการแบ่งทรัพย์มรดก ระหว่างทายาท ให้เป็นไปตามกฎหมาย  กรณีนี้หมายความว่า  พี่สาวของคุณได้เสียชีวิตก่อนแฟนคนปัจจุบันค่ะ 

        ส่วนการจะจัดการทรัพย์มรดกของคนตาย ก็ต้องมีการร้องขอให้ตั้งผู้จัดการมรดกของพี่สาวคุณก่อนจึงจะดำเนินการได้ค่ะ

 ขอบคุณมากครับ